1. Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ theo Điều 331 Bộ luật Hình sự
Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo Điều 331 Bộ luật Hình sự có khung hình phạt như sau:
- Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
- Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
2. Thế nào là quyền tự do dân chủ?
Quyền tự do dân chủ của công dân được quy định tại Điều 24, 25 Hiến pháp 2013 như sau:
- Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật.
- Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.
- Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật.
- Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định.
3. Một số bản án về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ theo Điều 331 Bộ luật Hình sự
(1) Bản án 13/2020/HS-ST ngày 07/09/2020 về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức cá nhân.
Vào đầu tháng 11/2019 đến đầu tháng 02/2020 Nguyễn Hữu M sử dụng tài khoản Facebook “Nguyễn Hữu M” do mình lập từ năm 2012 được đăng ký bằng gmail trên phương tiện điện thoại Iphon 6s thường xuyên đăng tải, chia sẻ phát tán tin bài sai sự thật, xuyên tạc, vu cáo xúc phạm danh dự, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của lực lượng Công an, chính quyền thành phố Hà Nội, Bộ Y tế. Cụ thể: Nguyễn Hữu M đã đăng tải 86 bài viết có nội dung xâm phạm đến uy tín, danh dự của lực lượng công an và chính quyền Thành phố Hà Nội, Bộ Y tế, một số bài viết cụ thể như sau: Đăng ảnh xe chống bạo động của Cảnh sát cơ động và chú thích “Bọn cướp đã tấn công, máu đã đổ ở V”.
(2) Bản án số 94/2019/HS-PT về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Qua công tác tuần tra các trang mạng xã hội, ngày 13/02/2019, lực lượng Công an quận S phát hiện tài khoản facebook mang tên “Quach Nguyen Anh K” cập nhật ảnh đại diện là hình lá cờ “03 sọc” (là cờ của chế độ Việt Nam cộng hòa trước đây) kèm theo dòng tin “Hy vọng một ngày nào đó lá cờ này sẽ bay trên khắp đất nước Việt Nam”. Tiến hành làm việc và kiểm tra tài khoản facebook nêu trên đối với chủ tài khoản là Quách Nguyễn Anh K, Cơ quan điều tra xác định ngoài hình ảnh đại diện trên trang cá nhân là cờ “03 sọc”, K còn đăng tải, chia sẻ bài viết, hình ảnh và bình luận trực tiếp trên video livestream có nội dung xuyên tạc các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; xúc phạm Đảng Cộng Sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
