Trong xã hội hiện đại, thanh thiếu niên đóng vai trò then chốt trong việc đạt được các mục tiêu bền vững. Thanh thiếu niên là nhân tố của sự thay đổi và là người lãnh đạo tương lai, khi được tin tưởng trao quyền và tạo điều kiện, thanh niên sẽ phát triển và thành công.
Vào năm 1999, Đại Hội đồng Liên hợp Quốc đã chính thức lấy ngày 12/8 là ngày Quốc tế Thanh Thiếu niên Thế giới nhằm thúc đẩy nhân quyền và sự phát triển nhân loại, đặc biệt là đối với các thế hệ trẻ. Trong ngày này, các hoạt động sẽ được tổ chức khắp toàn cầu với mục đích khẳng định vị thế, vai trò của thanh niên đối với những chính sách tại địa phương, quốc gia với từng khu vực. Đây cũng là cơ hội để các bạn trẻ học tập, hoàn thành tốt vai trò của mình trong quá trình xây dựng, thực hiện chính sách đầu tư giáo dục cho thanh niên. Trên toàn cầu, ngày này tổ chức các hoạt động nhằm khẳng định vai trò và vị trí quan trọng của thanh niên trong các chính sách của địa phương, hay tại quốc gia và khu vực. Đây là cơ hội quan trọng để các bạn trẻ học tập và hoàn thành tốt vai trò của mình trong quá trình xây dựng và thực hiện chính sách đầu tư giáo dục cho thanh niên.
Hiện nay ở Việt Nam, thanh thiếu niên hiện đang chiếm tỉ trọng cao trong dân số cả nước, đây chính là nhân tố giúp Việt Nam ở trong thời kỳ “dân số vàng”. Điều đó cho thấy, hơn bao giờ hết, thanh thiếu niên đã và đang đóng vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đây cũng chính là nguồn nhân sự nòng cốt đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển đi lên của xã hội. Tại Việt Nam, ngày Quốc tế Thanh thiếu niên hàng năm đã ghi nhận sự đóng góp của các tình nguyện viên và nhà hoạt động trẻ tuổi, những người đang thúc đẩy sự thay đổi tích cực, tăng cường tiếng nói, hành động và sáng kiến của thanh niên, cũng như sự tham gia có ý nghĩa, toàn diện và bình đẳng của họ.
Đảng và nhà nước ta cũng dành nhiều sự quan tâm tới đối tượng thanh niên thông qua nhiều chính sách, cụ thể:
1. Chính sách của nhà nước đối với thanh niên về học tập và nghiên cứu khoa học
Về học tập và nghiên cứu khoa học, theo Điều 16 Luật Thanh niên 2020 đã quy định các chính sách đó như sau:
- Bảo đảm bình đẳng trong tiếp cận giáo dục và tạo điều kiện cho thanh niên tham gia nghiên cứu khoa học.
- Ban hành và bảo đảm thực hiện các chương trình giáo dục đạo đức, lý tưởng, truyền thống dân tộc, lối sống văn hóa, kỹ năng sống, ý thức chấp hành pháp luật cho thanh niên.
- Có chính sách tín dụng, học bổng, miễn, giảm học phí cho thanh niên theo quy định của pháp luật.
- Khuyến khích, hỗ trợ thanh niên học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; khả năng sáng tạo, nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ.
- Ưu đãi, hỗ trợ tổ chức, cá nhân đầu tư hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo của thanh niên; tham gia đào tạo kỹ năng sống và kỹ năng cần thiết khác cho thanh niên.
2. Chính sách của nhà nước đối với thanh niên về lao động, việc làm
Theo Điều 17 Luật Thanh niên 2020, chính sách về lao động, việc làm đối với thanh niên được quy định như sau:
- Tư vấn, định hướng nghề nghiệp, cung cấp thông tin thị trường lao động cho thanh niên; giáo dục kỹ năng nghề nghiệp, đạo đức nghề nghiệp cho thanh niên; bảo đảm thanh niên không bị cưỡng bức, bóc lột sức lao động.
- Tạo điều kiện để thanh niên có việc làm; tạo việc làm tại chỗ cho thanh niên ở vùng nông thôn, miền núi, hải đảo phù hợp với từng vùng, miền, gắn với từng giai đoạn phát triển của đất nước.
- Tạo điều kiện cho thanh niên được vay vốn ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm và nguồn tín dụng hợp pháp khác để tự tạo việc làm, phát triển sản xuất, kinh doanh.
3. Chính sách của nhà nước đối với thanh niên về khởi nghiệp
Chính sách về khởi nghiệp đối với thanh niên được quy định cụ tại Điều 18 Luật Thanh niên 2020 như sau:
- Giáo dục, đào tạo kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp cho thanh niên.
- Cung cấp thông tin về thị trường; hỗ trợ pháp lý, khoa học và công nghệ, xúc tiến đầu tư, phát triển nguồn nhân lực; ưu đãi vay vốn từ các tổ chức tín dụng theo quy định của pháp luật.
- Khuyến khích, tạo môi trường thuận lợi để thanh niên khởi nghiệp sáng tạo ứng dụng khoa học và công nghệ.
- Ưu đãi, hỗ trợ tổ chức, cá nhân tham gia cung ứng dịch vụ hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; khuyến khích thành lập quỹ khởi nghiệp cho thanh niên theo quy định của pháp luật
4. Chính sách của nhà nước đối với thanh niên về bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe
Theo Điều 19 Luật Thanh niên 2020, các chính sách về bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe đối thanh niên bao gồm:
- Tư vấn, hỗ trợ nâng cao sức khỏe cho thanh niên; phòng, chống bạo lực gia đình, bạo lực học đường, xâm hại tình dục; phòng, chống ma túy, HIV/AIDS; phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục, bệnh xã hội khác và các nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tinh thần của thanh niên.
- Bảo đảm cho thanh niên được cung cấp thông tin, tiếp cận dịch vụ thân thiện về bảo vệ, chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục; được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn
- Khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư, cung cấp dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe cho thanh niên.
5. Chính sách của nhà nước đối với thanh niên về văn hóa, thể dục, thể thao
Về văn hóa, thể dục, thể thao, theo Điều 20 Luật Thanh niên 2020 đã quy định các chính sách đó như sau:
- Khuyến khích, hỗ trợ thanh niên tham gia hoạt động và sáng tạo trong văn hóa, thể dục, thể thao.
- Tạo điều kiện cho thanh niên tích cực tham gia giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức và bảo vệ sự an toàn của thanh niên trên không gian mạng.
- Khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, thể dục, thể thao cho thanh niên.
